Neoklassieke scholen
Zijn gebaseerd op de klassieke school, met het verschil dat men afstand neemt van de op louter arbeidskosten gebaseerde waardeleer van de classicisten. Tevens introduceren ze de marginaliteit.
Politcal Economy Economie:een abstracte wetenschap met eigen wetmatigheden
los van historisch-constitutionele factoren
Het neoklassieke denken ontstaat omstreeks eind 19de –begin 20ste eeuw in Engeland (Cambridge), Oostenrijk, Frankrijk-Italië (Lausanne) en de Verenigde Staten.
verspreidt zich over de hele wereld,
in sommige plaatsen waar de oorsprong zich bevond is een andere leer dominanter
blijft toch de dominante denkrichting in de economie.
In de 19de eeuw ontstaat in Oostenrijk een school apart van het ‘mainstream’ Angelsaksische neoklassieke gedachtegoed. (vinden deze te statisch)
leggen de nadruk op de niet te kwantificeren dynamiek van het kapitalistisch marktsysteem.
Kenmerken:
- nadruk op literaire verbale presentatie van economische theorieën.
- nadruk op het individuele menselijke gedrag onder ‘constraints’ als belangrijkste onderzoekdomein.
- nadruk op methodologisch individualisme als onderzoeksmethode
analyse van het collectief eco. Handelen is gebaseerd op een analyse van gedragingen van individuen waaruit de collectiviteit bestaat.
Voorlopers: von Thünen, Gossen en vo Mangoldt
1ste generatie: Carl Menger en volgelingen Friedrich van Wieser en
Eugen von Böhm-Bawerk
In de jaren 50’-60’ verliest de neoklassieke school zijn aanzien aan het keynesiaanse denken, het duurt tot in de loop van de jaren 70’ dat deze terug aanzien krijgt. (monetarisme)
Hoewel de neoklassiekers na WOII eigen onderzoeksmethoden en leerstellingen hebben, worden er toch een aantal markante evoluties geschetst.
Op macro-economisch vlak verwerft de moderne neoklassieke schol invloed door het monetarisme. centraal het werk van Milton Friedman
Pleit tegen het keynesiaanse gedachte goed en hevig voor de vrije markt.
In de VS ontstaat in de jaren 70’ een school van aanbodeconomen
macro-economisch aanbod, in navolging van Say, centraal.
Aanbod creëert de macro-economische vraag en niet andersom.
voorstander van verlaging inkomensbelasting (hoger inkomens) en parafiscaliteit.
Arthur B. Laffer stelt dat een verlaging van belastingtarief een groei in de economische activiteit impliceert waardoor de totale belastinginkomsten hoger liggen.
Moderne Oostenrijkse school
grotendeels neoklassieke school toch genoeg eigen kenmerken om een eigen school te vormen.
Volgens Mengers’ opvatting moet de economische analyse zich primair richten op de verklaring van de dieper liggende krachten die het marktgebeuren beïnvloeden
(bv. overheid, tijd, …) en niet op de verklaring van de prijzen.
Wiskundig formalisme is niet bruikbaar volgens hem voor deze analyse
Kenmerken onderzoeksparadigma Oostenrijkse school:
- radicaal subjectivisme:
alle economische relaties zijn het gevolg van menselijke keuzen
(subjectief iedereen is verschillend)
het nemen van economische beslissingen in een situatie van onzekerheid is de essentiële functie van een ondernemer
- methodologisch individualisme:
vertrekpunt van de economische analyse studie van het individueel handelen.
Collectief beslissen samenvoeging individuele beslissingen.
- causaal genetisme:
nadruk op de essentiële in plaats van op de functionele relaties.
Volgens hen is wiskunde niet in staat om essentiële economische mechanismen te beschrijven.
- non-sciëntisme:
Hayek: het mechanisch en onkritisch toepassen van onderzoeksmethoden uit de positieve wetenschappen op sociale problemen.
In de loop der jaren ontwikkelen ze hun eigen theorieën over:
de werkloosheid, de conjuctuur, de reclame, …
Hierin zetten ze zich sterk af tegen het socialisme en planning.
proberen maatschappij te verstaan, niet te voorspellen.
verdedigen het economisch liberalisme
door dit ideeëngoed terug aanknoping met de sociale wetenschappen.
Derde generatie Oostenrijkse school:
Joseph Schumpeter en Ludwig von Mises.
Vierde generatie:
Friedrich von Hayek en Godfried von Haberler.
Huidige generatie:
Rothbarth, Kirzner en Lackman.
