Het financiekapitaal
- Nood aan kapitaal steeds groter (vooral in zware industrie, chemie, electriciteitssector) veel bedrijven verplicht tot fusies over te gaan
Fusies gingen meestal gepaard met groeiende participatie van banken
- België telde tot aan de bankwet van 1934 een groeiend aantal gemengde banken
= dwz dat zij naast de normale activiteiten als depositobank (verrichtingen van betalingen, krediet verlenen aan particulieren…) als zakenbank ook langlopend krediet verleenden aan de industrie
niet in FR/ENG (depositobank en zakenbank gescheiden)
- Bankkrediet aan de industrie vaak omgezet in participaties (in België)
grote banken verwierven controle over belangrijkste Belgische industriële sectoren
- Naamloze Vennootschap: grote expansie van de jaren 1870 in alle industrielanden
* door NV: met relatief klein % de controle verwerven over bedrijf/sector
* tot 1873: oprichting NV in België onderworpen aan toelatingsprocedure
* na 1873: niet meer het geval (gevolg: aantal NV’s steeg enorm)
* NV laat toe grote kapitalen te vergaren zonder beroep te doen op krediet en zonder al te groot risico voor aandeelhouders
* kapitaal verdeeld over grote massa kleine aandeelhouders, kunnen op elk ogenblik aandelen verkopen, risico beperkt tot bedrag van participatie
- Société Générale: ’s wereld eerste (1822) en België’s grootste gemengde bank
* einde 19de eeuw: controleerde helft steenkool- en metaalsector België
* belangrijkste concurrenten: Banque de Bruxelles, Banque de Paris et des Pays-Bas
* Na 2de IR breidden SG en concurrenten hun belangen uit naar andere sectoren:
- elektriciteitssector
- transportsector (trein en tram)
- infrastructuurwerken (spoorwegen en kanalen)
- glassector
- non-ferrosector (metalen zonder ijzer zoals koper en zink)
non-ferro-industrie: ware boom dankzij kolonisatie van Congo door Leopold 2 ( vanaf 1885)
* SG startte niet als eerste activiteiten in Congo, maar bekleedde snel de eerste plaats
opm: de groep Empain was er eerder en financierde aanleg spoorwegen
- Concentratietendens en greep van financiekapitaal op industrie nam nog toe in periode tussen beide wereldoorlogen.
Dit financiële overwicht heeft in afwezigheid van een degelijke industriële innovatiepolitiek bijgedragen tot de neergang van de Waalse traditionele industrie na de 2de WO !!