collectieve arbeidersovereenkomsten en de index

In de paritaire comités werden collectieve arbeidersovereenkomsten afgesloten, waarin afspraken werden gemaakt over minimumloon, die in beginsel golden voor alle werknemers in het werkingsgebied van het paritair comité, vaak een hele sector.

In de cao’s werden indexclausules ingeschreven: de lonen werden gekoppeld aan de evolutie van de index van de kleinhandelsprijzen. Wanneer die met een bepaald percentage steeg,werden de lonen aangepast.

De indexmechanisme hield verband met de inflatie, die samen met de eerste wereldoorlog de kop opstak. De munt ontwaardde en de prijzen stegen.

Keerzijde van de medaille was dat de vakbonden accepteerden dat de lonen ook automatisch verlaagd werden wanneer de index van de kleinhandelsprijzen daalde.

Toch spanden de vakbonden zich in om de arbeiders het mechanisme te doen aanvaarden omdat de index en het overleg voor hen een strategisch belang hadden.

Overleg was met andere woorden moeilijk verenigbaar met de concurrentiestrategie van de Belgische ondernemers: de reden waren ideologisch en economisch. Ideologisch hielden de werkgevers vast aan het principe dat ze enkel wensten te onderhandelen met de arbeiders van het eigen bedrijf. Economisch: Belgische economie exportgericht. Concurrentie was gebaseerd op lage prijzen. Om concurrentieel te blijven moesten de prijzen de internationale cojunctuur volgen, wat betekent dat de prijzen in crisisperiodes moesten kunnen verlaagd worden. Het overleg vormde daarvoor een hinderpaal: liet niet toe de lonen te laten fluctueren in functie van de prijzen op de wereldmarkt

Nationaal crisisfonds:1920

1924 werd pensioen verplicht voor de arbeiders.

1930 kinderbijslag voor werknemers verplicht