 kan gebeuren door:

• Enerzijds een gedecentraliseerd systeem op basis van vraag & aanbod (markteconomie)
• Anderzijds een centrale overheidsinstantie (planeconomie)
• (corporatisme -> nu niet meer)

De economist karakteriseert de economische orde volgens diversie criteria:

• het allocatiemechanisme
• de eigendomsrechten over de productiefactoren
• de centrale drijfveer

Keuzes economische huishouding:

• waar productiefactoren inzetten?
• Welke goederen en diensten produceren?
• Hoe de productie aanwenden voor de verschillende leden in de samenleving.

 impliceert:

• maximale economische bedrijvigheid
• maximale benutting van productiefactoren (arbeid, onderbenutting kapitaal,…)

 alle goederen moeten dus ook zo efficiënt mogelijk geproduceerd

worden

• Dat het pakket aan goederen tot stand komt wat voor een hoger welvaart zorgt  vereist efficiëntie in de ruil.
• Als er nog re-allocatie mogelijk is, is de huishouding niet optimaal.

Als er geen re-allocatie mogelijk is van goederen of diensten en er dus maximale welvaart is, spreken we van Pareto-efficiëntie.

Met de productiemogelijkhedencurve beschrijft men alle combinaties van goederen die maximaal kunnen worden gerealiseerd bij een efficiënte inzet van productiefactoren.

 hangt volledig af van de preferenties van de maatschappij

 in de realiteit moet men het ene objectief vaak afwegen tegenover het andere, we spreken dan van trade-off.

 te sterk nastreven van rechtvaardigheidsobjectieven bij het bepalen van de

vergoeding van productiefactoren kan leiden tot het verzwakken van de

ondernemings- en arbeidsgraad. (welvaart daalt)

 te sterk nastreven van de efficiëntie leidt soms tot politiek-maatschappelijke

ongewenste welvaartverschillen.

 er is dus een economische orde/organisatie vereist.

• Vele banken bieden ook verzekeringstransacties aan.
• Ze geven tevens beleggings- en financieringsadvies aan particulieren en bedrijven.
• Dienstverlening (verhuur safes, juridisch en fiscaal advies, …)

De middelen van een bank bestaan uit haar eigen vermogen, de leningen die ze bij andere financiële instellingen heeft aangegaan en de bij haar geplaatste beleggingen

(bv. zichtrekening)

Deze middelen worden aangewend voor de aankoop van ontroerende goederen, beleggingen en voor kredietverlening.

Vele banken doen ook buitenbalansactiviteiten: adviezen, garantstellingen,…

 hiervoor krijgen ze vergoedingen.

Banken lopen risico bij transacties in afgeleide producten (ook niet op balans).

Hierbij kunnen ze grote winst boeken, maar ook grote verliezen.

 cruciaal dat aandeelhouders de buitenbalansactiviteiten in het oog houden.

Ook banken gaan zich specialiseren.

Zo heb je investment en merchant banks.

Investment banks ontstonden in de VS en Duitsland om industriële projecten te helpen financiering te vinden. Merchant banks waren een afsplitsing van oude handelshuizen in Engeland en Holland, die zich toelegden) op de financiële afhandeling van de handelsverrichtingen. Er is nu geen groot onderscheid meer behalve dat de eerst genoemde zich toespitst op financiering van grote industriële bedrijven en de andere op handelsfinanciering.

Spaarbanken richten zich meer op een bepaalde groep (landbouwers, zelfstandigen, type financieel product,…)

Zakenbanken beleggen hun middelen in aandelen of in obligaties van industriële bedrijven. Ze treden ook op als uitgiftesyndicaten bij de plaatsing van obligatieleningen en geven advies bij fusie of overname van een bedrijf. Sommige leggen zich toe op durfkapitaal (voor jonge ondernemingen).

Holdings focussen zich op het beheer van de ondernemingen waar zij participaties in het kapitaal hebben genomen.

Institutionele beleggers:

- verzekeringsmaatschappijen

 beleggen hun reserves en via verzekeringsbons

trekken ze kapitaal aan.

- pensioenfondsen van ondernemingen of sectoren

- collectieve beleggingsfondsen

 verzamelen kapitaal van kleine beleggers en beleggen dit globaal om het

risico te reduceren

Openbare kredietinstellingen zijn financiële bedrijven waar de overheid hoofdeigenaar is. (vroeger sterk aanwezig in België, nu veel minder)

Branchevervaging treed op wanneer instellingen hun activiteiten buiten hun gebruikelijke domein uitbreiden.

Bv. Een bank die gaat fusioneren met een ander bedrijf om de klant een ruimer en voordeliger pakket aan te bieden.