• Koloniën waren volwaardig deel van het moederland, niet alleen wingewest
  
  
• Juist de inheemse elite kwam in opstand tegen de Europese overheersing omdat ze in Europa hadden gestudeerd en zo de ideeën van de verlichting hadden meegekregen (gelijkwaardigheid en democratie, maar ook nationalisme)
• SU en Japan steunden opstandelingen omdat ze de Europese hegemonie wilden doorbreken
• Voorbeelden opstandelingen: Soekarno en Ghandi
• Colijn over Indonesische nationalisme: ‘dun als het zilvervliesje van een rijstkorrel’, maar na de WOII bleek dat ze de onderhuidse gevoelens ernstig hadden onderschat
• Er braken dus onafhankelijkheidsoorlogen uit zoals de Vietnamoorlog
• Het had succes omdat VS + SU tegen het kolonialisme waren, Europa was failliet door WOII en Europese bleek niet langer onoverwinnelijk (herovering van Japan)
• Langzaam maar zeker werden alle koloniën opgegeven
• De trots op de koloniale imperia had plaatsgemaakt voor schaamte over het koloniale verleden

• Propaganda: het verspreiden van ideeën en het beïnvloeden van meningen
  
  
• In de 16/ 17e eeuw nog om eigen leer te verspreiden
• 19e eeuw als bijverschijnsel van de democratisering (partijen)
• In de WOI: manier om het volk te beïnvloeden maar ook om het gedrag te rechtvaardigen (proberen goed te praten waarom er oorlog is en waarom je voor je land moet vechten)
• Er werd dus voortdurend een moreel beroep gedaan op de bevolking

• Het was moeilijk of onmogelijk om onafhankelijke informatie te krijgen
• Het won kracht door nieuwe communicatiemiddelen als radio en film
• Ook massaorganisaties als het Arbeidsfront en Hitlerjugend waren belangrijk

Communisme : links, fascisme + nationaal-socialisme : rechts

Communisme: arbeidersklasse, wereldrevolutie, militaristische staat; oorlog werd verheerlijkt, ras en natie doen er niet toe, klasseloze maatschappij

Fascisten: fanatieke nationalisten, tegen de rassenleer, Italië moet heersen over de Middellandse Zee net als het oude Romeinse Rijk, verheerlijken strijd en geweld

Nationaal-Socialisten: zeer nationalistisch, kernpunt is de rassenleer, verheerlijken strijd en geweld

Algemene overeenkomsten: Ze wilden alles van de bevolking, het leven, denken en voelen volledig controleren. Er is maar één juiste ideologie, dus ook maar één juiste leider en partij. De samenlevingen waren strikt hiërarchisch georganiseerd

• Optimisme -> idee van nieuw kapitalisme, zonder crises en uitgeputte arbeiders
• Welvaart steeg enorm
• Aandelenkoers op de effectenbeurs storten in -> ‘Live now, pay later’
• Wereldkapitalisme deed ten dode opgeschreven
• Pas herstel met de New Deal -> ingrijpen van de overheid
• Het enige land zonder werkloosheid was de Sovjet-Unie , daar groeide de economie