Een belangrijk breukvlak om de geschiedenis van het kapitalisme sedert de 19^e eeuw in te delen en te begrijpen. Het fordisme kende in alle geïndustrialiseerde landen een doorbraak na WOII en zorgde voor ongekende economische groei tot in de jaren 1970.

Hoogtepunt van het fordisme?

De golden Sixties.

De jaren 1975 tot vandaag heten :

“post-fordisme” = gekenmerkt door flexibele productie, liberalisering van de markten, financiarisering en globalisering van de wereldeconomie.

5 stages of Economic Growth:

1) Traditional society: overwicht van de landbouw en politieke macht voor diegene die grond bezit.

2) Transitional stage: 17^e-18^e Eeuw in West-Europa, ontwikkeling van de voorwaarden voor de take-off. Landbouwproductiviteit stijgt en centralisatie van staten.

3) Take-off into self-sustained growth: de fase van de IR op einde van de 18^e Eeuw.

4) Drive to maturity: 40-60j na take-off: duurzame groei van de industriële productie

5) The age of high mass consumption: eind 1950 de productie van consumptiegoederen en diensten

De wederopbouw van België na WOII: België evolueerde van lage naar hoge lonen en kende een hoge economische groei.

Dit heeft 3 verklaringen :

1) Het Belgisch productieapparaat kwam bijna ongeschonden uit de oorlog omdat de Belgische industriëlen besloten mee te werken met de bezetter om een ontmanteling van de fabrieken (zoals in WOI) te vermijden.

2) Een maand na de bevrijding werd de operatie Gutt (= Minister van Financiën Gutt) gelanceerd waarmee het geldvolume verminderd werd om de inflatie te laten dalen die tijdens de oorlog ongeziene pieken kende.

3) Na een eenmalige verhoging van de lonen met 60%, opteerde de regering voor een politiek van loonmatiging en controle op de prijzen. De vakbond werd nauw bij dit beleid betrokken.

Wat is “cesuur”?

Historici delen de tijd in historische periodes in en elke periode begint met een cesuur. Een cesuur is een breukvlak. Een nieuwe periode begint soms met een evenement. (Franse revolutie, …)

Wat “euro-centrisme”?

Een probleem van de historici: Europa vormt het middelpunt en de rest van de wereld komt slechts aan bod voor zover het met Europa in aanraking komt. Bv.: de indeling van de tijd in voor en na Christus.

Er zijn 2 grote cesuren in de evolutie van de mens:

1) De neolitische revolutie met de uitvinding en de overgang naar landbouw en veeteelt.

Hiertussen lijkt alsof de tijd heeft stilgestaan. = histoire immobile

2)Tot aan de IR, eerst in Engeland (eind 18^e eeuw) en dan de rest van Europa.

Officiële bronnen = bronnen geproduceerd door de OH

Nee, op die bronnen moeten ook de regels van de historische kritiek op worden toegepast!

Economische historici maken veel gebruik van economische concepten:

• De wet van vraag en aanbod
• Philipscurve: verband tussen inflatie en werkloosheid ( lage inflatie  stijgende werkloosheid)

Niet elk historisch feit is uniek. Er zijn toch recurrenties in de geschiedenis. Geef een voorbeeld.

Stakingen voor loonsverhoging hebben meer kans op succes als de werkloosheid laag is en omgekeerd.

Wat is ‘The benefit of hindsight’?

De historicus weet hoe het historisch proces is afgelopen en kan die afloop proberen te verklaren door het fenomeen in een historische context te plaatsen.

Wat is hier vaak het probleem bij?

Het ‘anachronisme’. = Het verkeer in de tijd situeren van een gebeurtenis.

Een publicatie van Keynes uit 1919:

“The economic consequences of the peace”
= de zware herstelbetalingen die Duitsland na WOI kreeg opgelegd, ontwrichtten de Duitse economie, wat een hoge inflatie teweegbracht en een voedingsbodem was voor de nazi’s.
 Achteraf bleek Keynes’ analyse juist te zijn!