Deze kolonisatie vormde de gestage onderstroom van westerse expansie, terwijl de kruistochten daarvan de spectaculaire maar niet bijzondere effectieve concentratiefasen waren.

Het valt niet te ontkennen dat de kruistochten nieuwe impulsen hebben gegeven aan de commerciële expansie van het westen. De oprukkende westerlingen irriteerden vooral de Byzantijnen, die van de kruistochten eigenlijk het herstel van hun eigen imperium hadden verwacht en niet de vestiging van Latijnse concurrenten in hun eigen achtertuin

waren, met de ridders en geestelijke orden, de derde categorie Latijnse kolonisten in het Oosten.

- Ze profiteerden van militaire bescherming van Latijnse versterkingen en lieten zich ruimschoots belonen voor hun diensten (vb. maritieme ondersteuning bij veroveringen van havensteden).

- Jarenlange oorlog stuurde echter handelsrelaties erg in de war, vooral met het achterland in het Midden en Verre Oosten.

- Commerciële belang van nieuwe Latijnse vestigingen in Levant mag niet overschat worden: handelsgebieden als Byzantium voor Venetië en Egypte voor Genua bleven primeren.

- In 1187 komt hier verandering in: Saladin herovert Jeruzalem en de Franken moeten veel terrein prijsgeven. è Latijnse handelaars werden nu voor het eerst uit Egypte geweerd, zodat ze zich wel moesten heroriënteren op de Levant.

- Italiaanse steden bouwden nu in de Latijnse gebieden stevige handelsposten uit, waarover ze exclusieve jurisdictie opeisten en uit hun moedersteden consuls afvaardigden. Hierin genoten ze een volledige bestuurlijke en juridische autonomie en konden hun cultuur in eigen kring beleven.

zie ook hoofdstuk 7)

1. Aantal ridders in dienst groeide in hoogtempo, ook stroomden vrome schenkingen binnen.
2. 2. Deze orden waren de grootste Latijnse machtsconcentraties in de Levant; ze accumuleerden ontzaglijke landgoederen en fortuinen.

Latijnse kolonisatie beperkte zich grotendeels tot de steden, door het kleine aantal westerlingen. Men creëerde geen uitgebreid leenstelsel gebaseerd op landbezit in Palestina en Syrië; ridders werden in de plaats daarvan verbonden aan machtige heren door renten in geld (besantlenen).