Erikson aanvaardde de benadrukking van Freud op het belang van de ouder – kindrelatie tijdens het voeden, maar hij breidde deze kijk uit: goede verloop van ontwikkeling hangt af van de kwaliteit van het gedrag van de moeder tijdens het voeden en niet het aantal eten

Volgens Erikson is het basisvertrouwen t.o.v. het wantrouwen het basisconflict in het eerste levensjaar.
(bij Freud: orale fase, d.w.z. behoefte aan voeding en orale stimulatie is cruciaal)
 Kind met vertrouwen:
Verwacht dat de wereld goed en bevredigend is, zodoende voelt hij/zij zich zeker voor de wereld te
gaan ontdekken
 Kind met wantrouwen:
Hij/zij kan niet rekenen op de vriendelijkheid en compassie van anderen en beschermt zichzelf daarom
door zich terug te trekken van mensen en dingen om hem/haar heen.

ð Dilemma is opgelost als de eindbalans verzorging welwillend en liefdevol is. Tijdens het voeden ontstaat er een band tussen moeder en kind. Wanneer dit goed verloopt ontstaat er vertrouwen.

De belangrijke bijdrage van psycho-analytische theorie van Freud is het vatten van de essentie van de ontwikkeling van de persoonlijkheid in elke fase van het leven.

De belangrijkste neo-Freudiaanse theorie is die van Erikson (basisvertrouwen t.o.v. wantrouwen)

Taal gericht naar het kind (‘Child Directed Speech’: CDS)
= vorm van communicatie met korte zinnen, hoge stem, overdreven expressiviteit, duidelijke uitspraak, duidelijk afgescheiden apuzes tussen (zins)onderdelen, en herhalen van nieuwe woorden in nieuwe contexten.

Moeders die niet goed kunnen horen vertonen in hun gebarentaal met baby’s een gelijkaardige stijl van communiceren.

> Kinderen vertonen ook een voorkeur voor ‘child-directed speech’ (CDS) vanaf hun geboorte.

> De mate waarin ouders hun CDS bijsturen in functie van de behoften van hun kind, stimuleert begrijpen van taal.

> Om beurten praten in conversatie voorspelt taalontwikkeling en (latere) schoolprestaties

> CDS en om beurten praten creëren een Zone van de Naaste Ontwikkeling waarin taal gaat uitbreiden

• Geslacht:

Meisjes lopen (licht) vooruit op jongens inzake vroege ontwikkeling van de woordenschat

• Persoonlijkheid

Gereserveerde (= teruggetrokken) kinderen beginnen later te praten

• Omgeving

Hoe meer woorden ouders gebruiken in het bijzijn van het kind, hoe meer hun kinderen leren

> Geslacht: ouders praten meer met meisjes dan met jongens (peuterleeftijd)

> Persoonlijkheid: ouders praten minder met verlegen dan met sociale kinderen

• Lage SES

Minder verbale stimulering thuis (vooral voorlezen uit (kinder)boeken), waardoor grote taalachterstand (woordenschat maar ¼ van hoge SES kinderen)

Jonge kinderen hebben een unieke stijl van praten:

> Referentiële stijl
= Vroege woordenschat die vooral bestaat uit woorden die verwijzen naar voorwerpen

• Snellere toename van woordenschat (gewoonweg omdat er meer object labels zijn dan sociale zinnen)
• Visie op taal = woorden dienen om naar voorwerpen te verwijzen
• Verkennen actief voorwerpen (en ouders steunen dat)

> Expressieve stijl
= Veel meer gebruik maken van voornaamwoorden (bv. “ik”) en sociale uitdrukkingen of zegswijzen
(bv. “dank u”)

• Visie op taal = woorden dienen om over de gevoelens en behoeften van mensen te praten
• Zijn meer sociaal (en ouders steunen dat)
• Ook invloed cultuur
  • bv. Engelse – Chinese taal:
  • Engelse taal: object woorden (naamwoorden) worden hier meer gebruikt
  • Chinese taal: actiewoorden (werkwoorden) worden hier meer gebruikt

Wanneer moeten ouders zich zorgen gaan maken voor taalachterstand?

Wanneer het kind opvallend sterk achterloopt op taalnormen:

Bijvoorbeeld laat brabbelen kan wijzen op trage ontwikkeling van de taal (interventie is dan nodig)
Of op 2 jaar nog geen richtlijnen kunnen volgen of gedachten moeilijk onder woorden brengen: mogelijk probleem met gehoor of taalstoornis (behandeling is dan ook nodig)