Item gefilterd op datum: januari 2014

oudste theoretische discipline die het verlangen heeft en streeft naar wijsheid en kennis

• Alleen bloedverwanten kunnen ervan bij gebreke van testament
  Uitzondering: Vruchtgebruik
  = Langstlevende echtgenoot verkrijgt het levenslang recht om de
  nalatenschap te gebruiken, maar krijgt daarvan niet de eigendom
• Devolutieregels zijn gebaseerd op technisch systeem van ordes en graden
• Enkele basisregels
  1. Kind erft van ouders in eerste orde, per hoofd gelijk deel
  2. Bij gebreke van kinderen erven in eerste orde
  - ouders (elk 1/4^e)
  - broers en zussen (1/2^e verdeeld in gelijke delen)
  in tweede orde; zijn er geen ouders meer dan
  - erven broers en zussen alles in gelijke delen
  3. Is overledene gehuwd
  => erfrecht langstlevende echtgenoot
  i.g.v. huwelijk onder wettelijk stelsel en afstammelingen: helft GV en EV
  overledene in nalatenschap; levenslang vruchtgebruik voor langstlevende
  echtgenoot; kinderen krijgen BE op helft in gelijke delen VG kan worden
  omgezet in som geld (art. 745quater B.W.))

Omzetting VG in aanwezigheid van afstammelingen: zowel langstlevende echtgenoot als afstammelingen kunnen ten alle tijde omzetting eisen (745quater B.W.) Omzetting kan nooit worden opgelegd zonder instemming langstlevende echtgenoot voor gezinswoning en huisraad

• Leven of verwerkt zijn en levensvatbaar geboren worden
• Niet onwaardig zijn

Twee opties

• Overledene heeft niets geregeld
  = Intestaat erfrecht
• Overledene heeft testament opgemaakt
  = Testament geldt binnen wettelijke grenzen

• Fout
  = Toerekenbaar onrechtmatig handelen
  = Je moet er een bepaalde schuld aanhebben
  Uitzondering: Ontoerekenbaarverklaarden, schuldonbekwamen
  vb. Gehandicapten, werknemers,..
  = Er moet sprake zijn van vrijewil
  Uitzondering: Noodtoestand, overheidsbevel en zelfverdediging
  = In strijd met norm of zorgvuldigheidsnorm
  = Je mag niets doen dat een normaal zorgvuldig persoon ook niet zou gedaan hebben
  vb. Uit de bocht door te snel rijden

• Schade
  = idem contractuele schade
  • Schade moet zeker en persoonlijk zijn, maar niet actueel

vb. Schade van een verkeersongeluk dat je pas na enkel maanden ondervindt

• Oorzakelijk verband

= Tussen schade en fout moet een noodzakelijk verband bestaan van oorzaak en gevolg

• Verband bestaat zodra vaststaat dat de schade, zoals ze zich heeft voorgedaan, niet zou zijn ontstaan zonder de fout. Indien schade zich ook zou hebben voorgedaan zonder de fout, dan is er geen oorzakelijk verband.
• Wie de fout heeft begaan, moet volle schade vergoeden, ook al zijn er nog overige oorzaken.
  vb. geladen geweer in schuur, auto lenen aan dronkaard, besmet bloed krijgen na aanrijding

Uitzondering: Bij fout slachtoffer betaalt de dader slechts naar de zwaarte van zijn fout vb. Voet tussen liftdeur

Casus
“ Halloween ”
Je staat achter een hoek en doet een man verschieten en deze heeft hartaanval. Maar hij zou de hartaanval ook hebben gehad moest je hem niet hebben doen verschieten.
 Oorzakelijk verband? Neen, want zonder jouw fout zou de schade zich ook hebben voorgedaan

Casus
“ Besmet bloed krijgen na aanrijding ”
 Equivalentieleer: Elke fout volstaat voor een volledige aansprakelijkheid en om dus om een volledige schadevergoeding te moeten betalen, dus de veroorzaker van het ongeluk kan voor zowel het besmet bloedt als het overlijden worden aangesproken

Casus
Je zit in een lift en de deuren sluiten, maar je wil hem openhouden en je steekt je voet tussen de deur, maar niet voor het oogje & de deur gaat dicht
 Fout van de liftmaatschappij dat de deur sluit, maar je bent in fout door het sluiten van de deuren te beletten

Aansprakelijkheid doet de plicht ontstaan om de schade te herstellen => schadevergoeding

• Aansprakelijkheid voor eigen daad
• Aansprakelijkheid voor andermans daad
  vb. Ouders voor hun minderjarige kinderen
  vb. Onderwijzers voor leerlingen gedurende de tijd dat ze onder toezicht staan
  vb. Voor een zaak (gebrekkige zaak, dier, instorting gebouw)
• Aansprakelijkheid kan zowel het gevolg zijn van een eigen opzettelijk handelen, maar ook van een schuldig nalaten
• Aansprakelijkheid veronderstelt normaal een fout, maar er bestaan ook bepaalde objectieve, foutloze aansprakelijkheden
  vb. Doel ontploft

Casus
Uitglijden in de GB
 Gebrekkige zaak want de vloer van de groentenafdeling was niet zoals ze moest zijn. Moest je uitschuiven over een blad sla, was dit geen gebrekkige zaak want dat kan je daar verwachten

• Fout
  = Niet-nakoming of gebrekkige nakoming contractuele verbintenis, die niet te wijten is aan vreemde oorzaak (overmacht)
  • Bewijs door SchuldEiser

- Wie beweert moet bewijzen
= SE moet bewijzen
- Resultaatsverbintenis
= Bewijs dat resultaat er niet is, volstaat voor fout
vb. Je koopt een laptop maar hebt deze nooit ontvangen
- Middelenverbintenis
= Bewijs dat SA niet als een goede huisvader in abstracto heeft gehandeld is
vereist voor fout
vb. Geen bereik, maar in contract stond dat ze hun best gingen doen om
voldoende bereik te geven. Dan is het niet langer een resultaatsverbintenis,
maar een inspanningsverbintenis en dus zijn ze niet infout, want ze hebben
hun best wel gedaan, want andere operatoren konden hun klanten ook niet
van bereik voorzien

• Tegenbewijs SchuldenAar
  = SA kan ontsnappen aan aansprakelijkheid indien hij vreemde oorzaak aantoont

- « Ontoerekenbare onmogelijkheid », overmacht
- Te beroepen op een geldig exoneratiebeding
vb. de directie is niet aansprakelijk voor schade aan uw voertuig op parkings

Uitzondering: Vrijstelling voor eigen bedrog en opzettelijke fout is ongeldig

• Schade
  = Elk verlies van geldelijk of niet-geldelijk voordeel, elke gederfde winst, elke inkorting handelingsbekwaamheid, elke aantasting fysieke gaafheid of eer, elke werkonbekwaamheid
• Oorzakelijk verband
  = Schade moet het gevolg zijn van de foutieve niet-nakoming van het contract

• Aansprakelijkheid veronderstelt een fout en schade(vergoeding)
• Onderscheid contractuele – buitencontractuele aansprakelijkheid
  • Verschil o.a. Verjaring
    = Contractueel: 5j/20j
    = Buitencontractueel : 10 jaar
    vb. Prof slaat op iemand hoofd met micro en die bloedt en 20 jaar later komt die
    schadevergoeding eisen wegens denkproblemen, is te laat en dus verjaard.
  • Het is in principe het één of het ander (samenloopverbod)

= Gastcollege : Zie boek p.76-77