Item gefilterd op datum: januari 2014

Organisaties ontstaan en bestaan door mensen - studie van organisatie = studiegedrag

Organizational behaviour: bundel van alle verschillende inzichten verworven binnen specifieke vakgebieden die elk een bepaald aspect of soort van menselijk gedrag bestuderen.

Psychologie - gedrag in functie v persoonlijkheidsystemen

Sociologie - gedrag in functie van soc. Systemen

Antropologie - gedrag in functie van culturele systemen

Organisatie is heterogene groep van medewerkers.

Verdeling op basis van: 1) functie of rol: eigenaars, managers, arbeiders

2) hiërarchische verantwoordelijkheden & bevoegdheden: leidinggevenden en niet – leidinggevenden

3) vakkennis of expertise: designers, verkopers, boekhouders..

4) productiebetrokkenheid: indeling volgens productlijnen

5) regiobetrokkenheid

6) socio-demografische kenmerken: geslacht, leeftijd ..

Verschillende groepen zullen versch. kijk hebben op gemeenschappelijk doel => ook in een groep hebben personen versch. normen en waarden waarmee het gemeenschappelijk doel verzoenbaar moet zijn. Dit heeft ook gevolgen voor de structur vd organisatie => moet werkend geheel zijn/worden

opm: bestaan van organisatiecultuur ( persoonlijkheid vd organisatie die denken en doen stuurt ) bv. collectieve geheugen, rituelen, normatieve waardeoordelen

vb. boek + slides: missie van coca cola - opm: evolutie: niet enkel aandacht op winst maar ook op sociale aspecten en milieu

Organisatie: geheel of eenheid van mensen die op een bewuste

manier bij elkaar zijn gebracht om een specifiek gemeenschappelijk doel of

doelen ter verwezenlijken. Het is bewust gecoördineerd, en heeft dus een

doelgerichte structuur.

Deze drie kenmerken variëren in de tijd door

1) interne invloeden (wensen van werknemers, schaalveranderingen)

2) externe invloeden (wensen van klanten, technologie).

(bewust & spontane verandering < = > spontaan & onbewust)

- Soorten standaarden

Naargelang de aanwending binnen de kostprijscalculatie wordt een onderscheid gemaakt tussen :

1. Veranderbare standaarden (“flexible standards”)

a) Gemiddelde standaard

b) Theoretische of optimale standaard

c) Normale standaard

d) Progressieve standaard

2. Vaste standaarden (“basic standards”)

- Veranderbare standaard

= al de standaarden die in functie zijn van bepaalde omstandigheden in het exploitatieproces. Zodra deze omstandigheden wijzigen; zal ook de standaard aangepast moeten worden.

1. Gemiddelde standaard
   
   Deze geven weer wat in het verleden gemiddeld behaald werd, men stelt dit als norm voor de toekomst.
   Vaak gebruikt voor stijgingsritme van grondstoffenprijzen, loonniveaus,.. en toeslag voor sociale lasten op brutopersoneelskost
2. Optimale of theoretische standaard
   
   Dit zijn standaarden die de maximale efficiëntie weerspiegelen. Ze zijn referentiepunt, maar kunnen in planningsproces niet aangewend worden omdat ze te ver van realiteit staan.
   
   
   

Vereist dat cost accountant (informatieleverancier) :

• Op de hoogte gesteld wordt van zowel algemene als specifieke doelstellingen per deelfunctie die gezamenlijk in coördinatie de algemene doelstelling moeten vormen
• De boekhoudkundige registratie aangepast aan deze doelstellingen. Er moet congruentie bestaan tussen finale rapportering aan de leiding en de doelstelling van dit orgaan
• De registratie zowel analytisch als synthetisch organiseert, waarbij hij rekening houdt met behoeften van ieder centrum

OBJECTIVITEIT belangrijk!

- Algemeenheden

Er wordt telkens slechts 1 eenheid van een bepaald product vervaardigd volgens specificaties opgegeven door de afnemer. Er zal daarom steeds productie op bestelling, zonder voorraadvorming, voorkomen. De kostprijs per individueel order moet berekend worden => “89 Order nr. …”. Als het aantal orders groot is, opent men meestal een collectieve rekening “orders”.

Aangezien de afgewerkte stukken onmiddellijk geleverd worden, zal een rekening “983 PI GP” overbodig zijn!

PROBLEEM : orders waaraan meerdere maanden wordt gewerkt
=> men staat dan op de RR met een cumulatie van kosten zonder dat er corresponderende opbrengsten voorkomen
OPLOSSING : maandelijks een gedeelte van de order factureren dat tijdens betrokken maand werd afgewerkt

Boekhoudkundig zal deze worden geregistreerd op de rekeningen “979.0 Kosten van gefactureerde en volledig afgewerkte orders” en “979.1 Kosten van gefactureerde en niet volledig afgewerkte orders”. Deze rekeningen zijn ontdubbelingsrekeningen om maandelijks een resultaat tot uiting te kunnen brengen.
De verschillen worden geboekt via “959 Voordelig schattingsverschil op orders in uitvoering”, welke periodiek worden geboekt op “99 Analytisch resultaat”.

Het verschil tussen de gecalculeerde kostprijs en de werkelijke kostprijs vindt zijn oorzaak in afwijkingen op het gebied van prijs-en loonniveaus of op het gebied van efficiëntie.

Er kunnen zich een aantal situaties voordoen :

1. 1. Er wordt gedurende de maand aan een order begonnen dat op het einde van de maand nog niet afgewerkt is, geen deeltijdse levering kende en waarvan nog geen tussentijdse factuur is opgesteld.
   De waarde van de voorraad “orders in uitvoering” wordt op het einde van de maand geschat en overgebracht naar PI orders in uitvoering.

2. Er wordt tijdens de maand aan een groot order begonnen, waarvan een gedeelte wordt afgewerkt, geleverd en gefactureerd tijdens de maand.
Aangezien er nu opbrengsten zijn, zal men ook kosten voor dat afgewerkte en gefactureerde gedeelte moeten boeken. Bij gebrek aan werkelijke kostprijs wordt overgegaan naar de voorgecalculeerde kostprijs.

Men zal in regel de kostprijs per serie berekenen (890 – Fabricage serie X) waarna de kostprijs per eenheid wordt bepaald.

We bekomen hier na ieder vervormingsproces een product dat in handel is, hoewel het voor de desbetreffende onderneming nog GEEN eindproduct vormt. Dit is een HALFFABRIKAAT! Men kan het verkopen aan derden OF verder bewerken in een volgende afdeling (zogenaamd interne afstanden).

Om de kostprijs van elk product te kennen, zal men een rekening 83 en 89 per afdeling openen.

Een halffabrikaat wordt tegen marktprijs aan de volgende afdeling verstrekt.

BOEKINGEN:

Doorlevering intern naar tweede bedrijfsafdeling gebeurt ook aan marktprijs:

TYPISCHE REKENINGEN

830 Gemeenschappelijke bedrijfskostenplaats
831 Industriële KP 1^ste A
832 Industriële KP 2^de B
887 Kosten verkoopafdeling A
888 Kosten verkoopafdeling B
891 Fabricage A
892 Fabricage B
917 SR van interne afstanden
980 PI grondstof X
98200 PI GIB A
98201 PI GIB B
98230 PI halffabrikaat A
983 PI GP
991 Analytisch resultaat afdeling A
992 Analytisch resultaat afdeling B

830 Gemeenschappelijke bedrijfskostenplaats
831 Industriële KP 1^ste stadium
832 Industriële KP 2^de stadium
833 Industriële KP 3^de stadium
891 Fabricage 1^ste stadium
892 Fabricage 2^de stadium
893 Fabricage 3^de stadium
980 PI grondstof X
9823 PI onafgewerkt product 1^ste stadium
9824 PI onafgewerkt product 2^de stadium
990 Analytisch resultaat X

We hebben te maken met ondernemingen waar de productie niet continu verloopt, maar wel gekenmerkt is door stilstanden tussen 2 vervormingsprocessen in. Wegens de soms te lange stilstanden is het nuttig de kostprijs van het onafgewerkt product na ieder vervormingsproces te berekenen.

Kostprijs eerste stadium

• GS
• Directe lonen
• Bedrijfskosten 1^ste stadium

Kostprijs tweede stadium

• GS (= onafgewerkt product 1^ste stadium)
• Directe lonen
• Bedrijfskosten 2^de stadium

Kostprijs derde stadium

• GS (= onafgewerkt product 2^de stadium)
• Directe lonen
• Bedrijfskosten 3^de stadium

Kostprijs vierde stadium

• GS (= onafgewerkt product 3^de stadium)
• Directe lonen
• Bedrijfskosten 4^de stadium
• Gemeenschappelijke bedrijfskosten
• Deel van de algemene kostenplaatsen ten laste van de productie

Eén eindproduct – één grondstof- één bewerking

Er kan hier gebruik gemaakt worden van delingscalculatie waarbij de kostprijs per eenheid bekomen wordt door de deling van de totale kosten van de periode door de totale productie van de periode.

• Één eindproduct DUS 1 kostendrager (89), 1 rekening GP (983) en 1 analytische RR (99)
• Één grondstof DUS 1 grondstoffenrekening in PI (980)
• Één bewerking DUS 1 fabricagekostenplaats (83)

CONTROLE : BEDRIJFSRESULTATEN = SALDO 990 ANALYTISCH RESULTAAT

Verscheidene eindproducten – verscheidene grondstoffen – één bewerking

Het is noodzakelijk om voor elke GS een afzonderlijke rekening te openen teneinde elke fabricagerekening voor de juiste grondstoffenwaarde te kunnen belasten. Aangezien er maar 1 productieproces is, zullen de kosten van dit proces volgens een omslagsleutel over de verschillende fabricagerekeningen moeten verdeeld worden.

Doordat er verscheidene eindproducten zijn, zijn er ook verscheidene fabricagerekeningen (kostendragers) en zullen er dus ook verscheidene voorraadrekeningen voor afgewerkte producten moeten worden geopend.

TYPISCHE REKENINGEN :

83 Industriële KP P
891 Fabricage X
892 Fabricage Y
893 Fabricage Z
9800 PI grondstof A
9801 PI grondstof B
9802 PI grondstof C
9830 PI GP X
9831 PI GP Y
9832 PI GP Z

Wenst men de resultaten per product dan :
991 Analytisch resultaat X
992 Analytisch resultaat Y
993 Analytisch resultaat Z

Verscheidene eindproducten – één grondstof – verscheidene bewerkingen

De verschillen in kostprijs zullen vooral te wijten zijn aan de verschillen in bewerkingskosten. Men zal de kosten per bewerkingsproces moeten volgen. Dus telkens een afzonderlijke industriële kostenplaatsrekening openen.

TYPISCHE REKENINGEN

830 Gemeenschappelijke bedrijfskostenplaats
831 Industriële KP P
832 Industriële KP Q
833 Industriële KP R
891 Fabricage X
892 Fabricage Y
893 Fabricage Z
980 PI grondstoffen
9830 PI GP X
9831 PI GP Y
9832 PI GP Z
9821 PI GIB X
9822 PI GIB Y
9823 PI GIB Z

Wenst men de resultaten per product dan :
991 Analytisch resultaat X
992 Analytisch resultaat Y

Verscheidene eindproducten – verscheidene grondstoffen – verscheidene bewerkingen

TYPISCHE REKENINGEN

830 Gemeenschappelijke bedrijfskostenplaats
831 Industriële KP P
832 Industriële KP Q
833 Industriële KP R
891 Fabricage X
892 Fabricage Y
893 Fabricage Z
9800 PI grondstof A
9801 PI grondstof B
9802 PI grondstof C
9830 PI GP X
9831 PI GP Y
9832 PI GP Z
9821 PI GIB X
9822 PI GIB Y
9823 PI GIB Z

Wenst men de resultaten per product dan :
991 Analytisch resultaat X
992 Analytisch resultaat Y
993 Analytisch resultaat Z