19de eeuw
Beïnvloed door andere wetenschappen (filosofie, fysiologie, natuurkunde) en door Romanticisme
Enorme invloed van Darwin - Fylogenetische continuiteit: gelijkheid van functie in mensen en dieren
Wundt 1879: Eerste psychologie laboratorium
Een business op zichzelf
Gesteund door overheden
Stuvia.com - The Marketplace to Buy and Sell your Study Material
Belangrijk voor de maatschappij
In de laatste 100 jaar enorm ontwikkeld
Opmerkelijke nieuwe ontdekkingen
Leidde tot nieuwe technologieën, meer nieuwe ontdekkingen, etc.
Descartes - veroordeeld door katholieken en protestanten omdat hij het concept van de ziel in twijfel trok en de objectieve observatie en studie van bewustzijn beargumenteerde.
Galileo - Leden van de (roomskatholieke) rechtbank forceerde hem om terug te komen op zijn argumenten, dat de aarde rond de zon draait.
Copernicus - Bedacht dat de aarde om de zon draait
Newton - Wiskundige
Nieuwe universiteiten omarmde het wetenschappelijke denken en manier van onderzoek doen
Toename van wetenschappelijk begrip werd de motor achter technologische ontwikkeling
Theologie - De studie van god en alle theorieën m.b.t. god.
Revelatie - ontdekking, onthulling, veropenbaring, openbaring
Rationalisme - Denkrichting die meent dat men door het gebruik van de ratio (= het verstand) tot kennis van de waarheid kan komen, ook de religieuze waarheid
Autoriteit - Iets is waar omdat het komt van een gerespecteerde bron.
Empirische studies (wetenschap) secundair aan theologie en in dienst van religie.
Thales 610-547 B.C. Eerste Griekse filosoof die empirische en rationele denkwijze combineert. Hij leefde in Ionia. Empirische kennis was de basis in hun cultuur.
Anaximander 610- 547 B.C. Observatie van haaien, leidde tot aanname dat organismen van de vis afstammen.
Xenophanes 560-487 B.C. Observeerde steen afdrukken en nam aan dat er geologische veranderingen zijn in de loop der tijd.
Hippocrates 460-377 B.B. Demonen en goden spelen geen rol in ziekte. Strato 270 B.C. ontwikkelde een belangrijke volgende stap: De wetenschappers werden actieve observatoren die de condities van observaties manipuleren en controleren. Strato, als opvolger van aristoteles, zei dat empirische manipulatie en observatie de beste methode was om kennis te verkrijgen. Dat noemen we Experimenteren.
Plato en socrates terug naar af.
Vroege beschaving:
Babyloniers
Egyptenaren
Stuvia.com - The Marketplace to Buy and Sell your Study Material
Agricultuur
Metalurgie (wetenschap beantwoordt een praktische vraag)
Creëren van kalenders * oogst
Orderliness belief * het universum werkt op een ordelijke manier
Alle kraaien zijn zwart
Dit is een kraai
Deze kraai is dus zwart
Alle 4-jarigen zijn bang voor het donker
Lisa is 4 jaar
Dus Lisa is bang voor het donker
(Dit mag, als alle premissen kloppen)
Tenaciteit Iets accepteren als valide kennis ondanks tegenovergesteld bewijs of tekort aan bewijs.
Intuïtie Direct aannemen van kennis zonder onderbouwing of proces. Berichten van god, etc. Autoriteit Iets aannemen als kennis omdat het van een gerespecteerde bron komt.
Rationalisme Informatie is gebaseerd op logisch redeneren.
Empirisme Kennis aannemen door observatie. Maar je moet hierbij logisch redeneren voordat je kennis hebt.
Wetenschap is manier van denken.
Combinatie rationalisme en empirisme.
Onuitputtelijke nieuwsgierigheid
Onophoudelijke scepticisme
Oude ideeën ter discussie stellen
Nieuwe ideeën genereren
Kritisch tav de gevestigde orde “Voorbereide/open” mentale staat
Het kunnen herkennen van interessante fenomenen. Serendipiteit.
1. Positieve symptomen (die niet bij normale mensen voor komen) zij hallicunaties, wanen, heftige emoties, bizar gedrag en denkstoornissen.
2. Negatieve symptomen zijn gebrek aan sociale interactie, emotionele expressie en spraak.
3. Studies onder tweelingen en geadopteerde kinderen indiceren een genetische eigenschap voor schizofrenie, hoewel niet iedereen met aanleg ook schizofrenie ontwikkelt. Verantwoordelijke genen zijn nog niet gevonden.
4. Familieleden van schizofrenen vertonen soms gedrag dat een aanwijzing kan zijn voor schizofrene aanleg b.v. geen volgende oogbewegingen kunnen maken.
5. Volgens de neuro-ontwikkelings hypothese zijn er prenatale, neonatale of genetische storingen in de ontwikkeling van de hersenen geweest, die leiden tot gedragsafwijkingen in de vroege volwassenheid.
6. De kans op schizofrenie is hoger dan gemiddeld voor hen die aan prenatale ondervoeding hebben geleden, Rhesuskinderen of van wie de moeder hoge koorts had tijdens de zwangerschap.
7. Sommige mensen met schizofrenie vertonen milde neuronale afwijkingen, die niet toenemen in de volwassenheid.
8. Sommige drugs die mensen zelf gebruiken stimuleren dopamine synapses of inhiberen glutamate synapses en kunnen symptomen geven die op schizofrenie lijken.
9. Medicijnen ter verlichting van schizofrenie blokkeren dopamine synapsen en stimuleren glutamatesynapsen of beide. Omdat dopamine en glutamate tegengestelde effecten hebben zijn de resultaten van de medicijnen in overeenstemming met de hypothese dat schizofrenie te hoge dopamine activiteit weerspiegelt en de hypothese dat het te weinig glutamate activiteit weergeeft.
10. Langdurig gebruik van antipsychotische medicijnen kan leiden tot tardive dyskinesie, een bewegingsstoornis.
11. Mensen met schizofrenie hebben een normale dopamineafscheiding en een mix van verhoogde- of verlaagde gevoeligheid in de receptoren. Ze hebben een lagere afscheiding van GABA en glutamate.
Schizofrenie is niet alleen een kwestie van te veel dopamine. De gevoeligheid van receptoren voor dopamine type D2 is ongeveer normaal, maar die van type D1 is lager dan normaal en die van D3 en D4 is ongeveer 2 keer zo hoog als normaal.
We weten niet of de receptorabnormaliteit het oorspronkelijke probleem is of dat het zich ontwikkeld heeft ter compensatie van verstoorde dopamineafscheiding in andere delen van de hersenen. Er is geen relatie gevonden tussen schizofrenie en de genen die dopaminereceptoren coderen.
Schizofrene mensen hebben een lagere afscheiding van de neurotransmitters GABA en glutamate en de glutamate receptoren in de prefrontale cortex zijn anders van vorm.
Een andere complicatie is de tijd die het duurt voordat een antipsychotisch medicijn begint te werken. Hoewel de dopamine receptoren vrijwel meteen geblokkeerd worden is dat pas na 2 of 3 weken aan het gedrag te merken. Net als bij antidepressiva veroorzaken antipsychotische middelen waarschijnlijk veranderingen in afscheiding bij het presynaptische neuron en gevoeligheid bij het postsynaptisch neuron.
De meeste onderzoekers geloven dat antipsychotica werken doordat ze de activiteit van dopamine-neuronen doen afnemen in het mesolimbocorticale systeem, een stel neuronen die lopen van het middenhersentegmentum naar het limbische systeem. Maar deze medicijnen verminderen ook de activiteit van andere dopamineneuronen, die verantwoordelijk zijn voor de beweging. De meest ernstige bijwerking is de tardive Stuvia.com - De Marktplaats voor het Kopen en Verkopen van je Studiemateriaal 38 dyskinesia; schokken en andere onwillekeurige bewegingen. Deze verschijnselen nemen toe naarmate mensen een grotere dosis nodig hebben en bij mensen bij wie de medicijnen niet veel helpen. Lange blokkade van dopaminetransmissie maakt de postsynaptische neuronen overgevoelig, zodat ze heftig reageren op kleine hoeveelheden dopamine. Lichte stimulatie van deze overgevoelige synapses leiden tot heftige uitbarstingen van onvrijwillige bewegingen. Antipsychotica doen het aantal dopaminereceptoren niet toenemen, maar de overgevoeligheid ontstaan door andere mechanismen.
Tardive dyskinesia is moeilijk te genezen en moet dus voorkomen worden.
Bepaalde nieuwe medicijnen; de atypical antipsychotics (b.v. clozapine) is misschien een goed antipsychotisch medicijn zonder veel bijwerking. Het blokkeert de activiteit in het pad naar de prefrontale cortex, maar heeft geen effect in de basale ganglia (dat verantwoordelijk is voor tardive dyskinesia). In tegenstelling tot de andere medicijnen blokkeert Clozapine de type D4 receptoren meer dan D2.
Het blokkeert ook serotonine type 5-HT2 receptoren en heeft effect bij veel patiënten die tot op heden geen baat hadden bij medicijnen. Helaas heeft clozazepine als bijwerking dat het witte bloedlichaampjes doet verminderen, zodat de persoon vatbaarder wordt voor infecties.
Chlorpromazine (handelsnaam Thorazine) helpt schozofrenie te verlichten. Hoe eerder de behandeling gestart wordt hoe beter. De medicijn moet regelmatig genomen worden (vergelijkbaar met insuline).
Later vond men nog meer antipsychotische en neuroleptische medicijnen: De meesten horen bij twee chemische families; de phenothiazines, waartoe ook chlorpromazine hoort en de butyrophenones, waartoe ook haloperidol (handelsnaam Haldol) behoort. De medicijnen blokkeren in verschillende mate de postsynaptische dopaminereceptoren. Er zijn wel 17 medicijnen, die allemaal (bij verschillende dosering) de dopaminereceptoren blokkeren en in die dosis ook de schizofrenie onderdrukken. Dit ondersteunt weer de dopaminehypothese en de glutamatehypothese (want als het probleem een glutamatetekort is, is het blokkeren van de dopamine synapses die de glutamateafscheiding inhiberen een manier om die situatie op te lossen). (schizofrenie kan tot uiting komen door te veel dopamine of te weinig glutamate)
Veel antipsychotische medicijnen doen beide; ze stimuleren de glutamate synapses, vooral het NMDA-type en blokkeren de dopamine synapses.
Grote hoeveelheden van bepaalde medicijnen kunnen substance-induced psychotic disorder (b.v. hallucinaties en wanen) veroorzaken. Het belangrijkste verschil tussen drug-induced psychosen en schizofrenie is, dat slachtoffers van de door drugs veroorzaakte toestand, in tegenstelling tot schizofreniepatiënten, vaak visuele hallucinaties rapporteren en dat een drugs-geïnduceerde psychose meestal tijdelijk is. Een psychotische reactie komt vaak voor na gebruik van stimulerende drugs zoals amphetamine, methamphetamine of cocaïne.
Het feit dat al deze drugs de dopamine-synapses stimuleren lijkt de dopamine hypothese van schizofrenie te ondersteunen; het idee dat schizofrenie ontstaat door excessieve activiteit van bepaalde dopamine synapses.
Dit is te verenigen met de glutamate hypothes van schizofrenie, die beweert dat het onderliggend probleem de verstoorde werking van de glutamate synapses is. In veel hersengebieden inhibeert dopamine de afscheiding van glutamate. In andere gebieden exiteert glutamate de neuronen die dopamine inhiberen. Dus heeft toegenomen dopamine hetzelfde affect als afgenomen glutamateactiviteit. Bovendien bootst de drug
Phencyclidinde (“angel dust”), die de glutamatereceptoren inhibeert, de symptomen van schizofrenie nog beter na dan dopaminestimulanten.
Opmerkelijk genoeg geeft phencyclidine geen psychotische effecten in de preadolescentie. Het potentiaal voor deze effecten verschijnt pas later, net als de schizofrenie.
