Menu

Het vrijbuiterprobleem

Voorbeeld: landbouwer en zijn bijdrage voor dijk

Wat gaat de landbouwer doen?

- Twee vereenvoudigingen

- Anderen beslissen gezamenlijk

- Slechts twee keuzes: betalen of niet

- Groter getal is beter resultaat

- Voorkeurordening

- 4: anderen betalen, landbouwer niet, dijk komt er, landbouwer is vrijbuiter

- 3: anderen betalen, landbouwer ook, dijk komt er

- 2: anderen betalen niet, landbouwer ook niet, dijk komt er niet

- 1: anderen betalen niet, landbouwer wel, dijk komt er niet

- Dominante strategie: niet betalen

- Gevolg: situatie 2, er komt geen dijk

- Oplossing: overheidsinterventie (dwangmacht)

- Drie aandachtspunten:

- Bij herhaald spel geen dwangmacht nodig, vooral in kleine, niet-anonieme groepen

- Nadelen collectieve voorziening door overheid:

- Onmogelijkheid echte voorkeuren te reveleren

- ‘Social choice’, ‘public choice’ en ‘(new) political economy’: modelleren beslissingsproces en gedrag van politici en ambtenaren

- Collectieve voorziening niet noodzakelijk geproduceerd door overheidsondernemingen

- Kan ook door private ondernemingen

Lees meer...

Maatschappelijk wenselijk aanbod van publieke goederen

- Publieke goederen: elke eenheid kan tegelijk door elke consument geconsumeerd worden

- Waardering individu: individuele bereidheid tot betalen

- Maatschappelijke marginale betalingsbereidheid:

- Som individuele bereidheden tot betalen

- Grafisch: verticale som individuele vraagcurven (in plaats van horizontale sommatie, zoals bij een privaat goed)

- Voorbeeld: bescherming tegen overstromingen d.m.v. Dijk

- Twee individuen

- MBBL = €4 en MBBB = €3 voor 1ste centimeter

- Marginale maatschappelijke waardering = €7

- MBBL = €3 en MBBB = €2 voor 101ste centimeter

- Marginale maatschappelijke waardering = €5

- q*=2meter

- Hogere dijk: meer bescherming

- Maar: totale marginale baat < marginale kost

- Lagere dijk: minder bescherming

- Maar: totale marginale baat > marginale kost

- Algemeen: efficiënt niveau van voorziening moet voldoen aan Samuelsonregel:

- Publieke goederen:

- Geconsumeerde hoeveelheid dezelfde voor allen

- MBB kan verschillen

- Private goederen:

- Individuele MBB voor elke marktprijs

- Geconsumeerde hoeveelheid varieert per consument

Lees meer...

Publieke goederen en externe effecten

- Pareto-efficiëntie

- Niet mogelijk welvaart te verhogen van één individu, zonder dat die van ander individu erop achteruit gaat

- Vertrekpunt:

- Realiteit vaak niet zoals ideale situatie (Hoofdstuk 8)

- Door bestaan ‘marktfalingen’ meerbepaald publieke goederen en externe effecten

- Verbeteringen mogelijk via overheidsinterventie

Lees meer...

Directe prijsreglementering bij een natuurlijk monopolie

- Welvaartsoptimum in punt C (MK extra eenheid = marginale bereidheid tot betalen), output qC, prijs pC

- Pareto-efficiënt punt qC niet houdbaar in vrije markt

- GK > GO: monopolist maakt verlies en verlaat markt

- Twee mogelijkheden:

- Maximumprijs instellen waarbij monopolist nog net uit kosten komt

- Overheid gaat zelf produceren, of private monopolist subsidiëren

- Opletten van overheidsinterventie!

Lees meer...

Beleid inzake monopolies

- Een monopolie leidt tot welvaartsverliezen; de monopolist produceert te weinig.

- Wat kunnen we eraan doen?

- Monopolist belasten per eenheid output?

- Dan wordt er nog minder geproduceerd

- Monopolist belasten op zijn winst?

- Heeft geen impact op het outputniveau

- Wat dan wel?

Winsmaximalisatie bij belasting op output Winstmaximalisatie bij belasting op winst

- Welvaartsverliezen wel verminderen door opleggen van bindende maximumprijs

- Rechterpaneel: reactie monopolist op veranderingen in opbrengstenstructuur

- Zwarte curven: oorspronkelijke situatie

- Gekleurde curven: situatie met prijsreglementering

- Maximumprijs pmax moet bindend zijn en dus lager dan pM, zo niet is EM marktevenwicht

- Productieniveau ook niet hoger dan qC, want dan voor elke maximumprijs: MK > MO

- Maximumprijs verschuift marktevenwicht in interval MC

- Beste maximumprijs: pC (snijpunt MK-curve en marktvraagcurve

- Welvaartsverlies volledig geëlimineerd („marginal cost pricing‟)

Lees meer...

De welvaartsverliezen bij monopolie

- MK-curve valt samen met marktaanbodcurve

- Figuur 9.6.:

- Evenwicht volmaakte mededinging EC

- Geproduceerde hoeveelheid qC

- Prijs pC

- Uitkomst Pareto-efficiënt: MBB = MK

- Dezelfde markt onder monopolie EM

- Winstmaximalisatie geeft MO = MK

- Nu wordt minder verkocht (qM<qC) tegen hogere prijs (pM>pC)

- Welvaartsverliezen bij monopolie

- Bij qM isMBB>MK

- Welvaartsverlies bij qM: gekleurde oppervlakte MEMEC (“deadweight loss” of “excess burden”)

- Pareto-inefficiënte situatie

- Maatregelen overheid?

Lees meer...
Abonneren op deze RSS feed

Advies nodig?

Vraag dan nu een gratis en vrijblijvende scan aan voor uw website.
Wij voeren een uitgebreide scan en stellen een SEO-rapport op met aanbevelingen
voor het verbeteren van de vindbaarheid en de conversie van uw website.

Scan aanvragen