Voorbeeld 1: Man met een psychische aandoening steelt tandenborstels, nadat hij betrapt wordt, besluit hij om in therapie te gaan. Heeft hij dit uit vrije wil gedaan of niet? We zijn geneigd om te zeggen dat hij dit niet uit vrije wil heeft gedaan omdat hij een stoornis heeft, hij heeft niet zelf voor deze stoornis gekozen. De drang om te stelen is zo groot om te stelen bij hem dat hij zich er niet tegen kan verzetten. Hij gaat vrijwillig in therapie, de man heeft dus niet de wil om kleptomaan te zijn. Maar aan de andere kant had de man meer¬ moeite kunnen doen om zijn stoornis te verzetten. Hij gaat immers vrijwillig in therapie, hij heeft dus wel de mogelijkheid om tegen de stoornis in te gaan.

Voorbeeld 2: Een meisje van achttien jaar steelt een fiets na het uitgaan. Ze doet dit uit volle verstand. Hieraan voorafgaand was haar eigen fiets gestolen. In dit geval zijn we eerder geneigd om te denken dat ze dit uit vrije wil heeft gedaan. Ze heeft immers geen stoornis die haar dwong om te stelen. Ze had ook kunnen besluiten om het niet te doen, we staan immers altijd bloot aan allerlei verleidingen, dat betekent niet automatisch dat we daar ook aan toe moeten geven. Er is ook een andere manier om tegen dit voorbeeld aan te kijken, op het moment dat het meisje de fiets stal, was de verleiding om te stelen sterker dan het gevoel dat ze niet moest stelen. Dit is misschien te wijten aan haar onderontwikkelde geweten. Waarom zouden we dan concluderen dat ze dit uit vrije wil deed?

Welzijn heft te maken met goed zijn voor jezelf en burgerschap richt zich op goed zijn voor anderen en je omgeving. Hierin vinden we al een verschil in belangen. Het hangt dan ook van de persoon af goed burerschap zou kunnen bijdrage aan het welzijn van mensen. Bekend is dat een welvarend leven een leven is dat gevuld is met succesvolle en hartgrondige betrokkenheid in activiteiten en relaties die de moeite waard zijn. Wanneer onder burgerschap ‘de bereidheid en het vermogen om deel uit te maken van een gemeenschap en hier een actieve bijdrage aan te leveren’ wordt verstaan, zijn deze vaardigheden vereist voor het bezitten van goed burgerschap. Maar wanneer mensen goed burgerschap moeten bezitten, maar hierin niet succesvol en hartgrondig betrokken zijn, bevordert dit niet hun welzijn. Burgers moeten zelf kunnen beslissen (autonomie) of ze goed burgerschap willen vertonen of niet, verplichting hiervan kan het welzijn van burgerschap niet bevorderen.

Als we ons richten op kinderen zien we dat goed burgerschap in veel opzichten wel van belang degelijk van belang is. Kinderen worden op school geleerd hoe ze democraat worden. Ze worden uitgerust met kennis en vaardigheden zodat ze kunnen bijdragen aan de discussie over het menselijk welzijn, dat steeds meer een wereldwijd onderwerp wordt.In het hedendaagse leven beïnvloedt en versterkt de media de visies van mensen dat welzijn gebaseerd is op genot/plezier, beroemdheid en luxe. Door het kijken van televisie krijgen kinderen het idee dat welzijn afhangt van beroemdheid en het hebben van veel geld. Het is belangrijk dat deze visie wordt vervangen door de visie waarin een welvaren leven gebaseerd is op dat alle mensen gelijkwaardig participeren als geïnformeerde insiders. Hierin spelen beroemdheid en luxe geen rol. Onderwijs zou hierin van betekenis kunnen zijn. Het hun taak om kinderen te laten reflecteren over wat welzijn inhoudt en wat de rol van beroemdheid en luxe hierin is. Kinderen moeten een goede visie ontwikkelen over welzijn en hoe dit bevorderd kan worden, voordat zij zelf een welvarend leven kunnen gaan leiden.

Persoonlijke autonomie is noodzakelijk voor welzijn. Men ervaart een grotere mate van succesvolle betrokkenheid in activiteiten die het waard zijn wanneer deze activiteiten zelf gekozen zijn. Autonomie betekend echter niet direct een goed welzijn. Het maken van eigen keuzes brengt ook lasten en gevaren met zich mee. Gevaren kunnen zich uiten op het moment dat mensen beslissingen nemen die niet goed zijn voor het welzijn. Een voorbeeld zou kunnen zijn, het deelnemen aan de ramadan. Dat is schadelijk voor de basis behoeften, die onder welzijn vallen. Ook in het geval van kinderen zou autonomie een gevaar kunnen opleveren. Zij zijn zelf niet in staat overwogen beslissingen te nemen, omdat zij niet de effecten op lange termijn kunnen overzien. Ouders nemen over het algemeen beslissingen voor het kind. Wanneer deze het welzijn van het kind in gevaar brengen komen we bij een belangrijk kernbegrip in deze discussie, gestructureerd paternalisme. De overheid bepaald niet volledig hoe mensen moeten leven, maar zij kunnen wel ingrijpen wanneer er slechte keuzes gemaakt worden. Het is niet alleen belangrijk om kinderen te kunnen beschermen, maar ook om volwassen te beschermen. Het gaat om een gevoel van algehele veiligheid. Mensen behouden dus wel hun autonomie, maar er zitten grenzen aan de keuzes die zij mogen maken. Door middel van (gedeeltelijke) autonomie kan een individu zijn levensomstandigheden en welzijn maximaliseren, zonder hierbij schade aan anderen aan te doen.

inkomen, onderwijs, erkenning en vrije tijd. Vrijheid van denken en doen, geluk