Ieder dier, inclusief de mens heeft angst voor hard geluid (behalve een dove). De reflex is zeer snel. Auditieve informatie gaat eerst naar de cochleaire nucleus in de medulla en van daaruit naar een gebied in de pons die de spanning van de spieren bestuurt, vooral van de nekspieren. Aanspannen van de nekspieren is een beschermende reactie, belangrijk omdat de nek zo vatbaar voor beschadiging is. Informatie bereikt de pons in

3-8 millisec. en binnen 0,2 sec reageren we. (Dat is veel sneller dan wanneer de reactie via de cerebrale cortex moet komen). Mensen met posttraumatische stress reageren dubbel zo snel. Psychologen meten de versnelling van een startreflex als maat voor vrees of angst.

Vertraging van de startreflex ontstaat wanneer er voordien een “sein veilig”-stimulus is gegeven. Onderzoekers hebben de rol van de verschillende hersengebieden bij aangeleerde angst gedetermineerd; De amygdala speelt een belangrijke rol; cellen in de laterale delen van de amygdale ontvangen visuele of auditieve informatie. Ze zenden dan de boodschap naar het centrale deel van de amygdala. Die stuurt zijn output naar de grijze gebieden van de middenhersenen. Die sturen de informatie naar de nucleus in de pons.

Die is verantwoordelijk voor de startreflex. Op deze manier kan de amygdala de startreflex versnellen, je van angst doen verstijven of maken dat je je terugtrekt of andere responsen via het skelet verzorgen. Beschadiging op 1 van de punten van deze route van amygdala naar pons verhindert reactie op aangeleerde angst , hoewel alleen vernietiging van de pons de startreflex zelf kan blokkeren. Vernietiging van slechts 1 kant van de amygdala maakt aangeleerde angst zwakker, maar sluit hem niet uit. Ratten die een medicijn toegediend kregen dat de werking van 1 hemisfeer van de amygdala onderdrukt bleken een onprettige ervaring die ze zojuist hadden opgedaan vergeten. Onderdrukking van de rechter hemisfeer van de amygdala blijkt meer effect te hebben dan van de linkerhemisfeer. Output van de amygdala naar de hypothalamus controleert autonome angstresponsen, zoals verhoogde bloeddruk.

We onderscheiden vrees en angst; vrees is tijdelijk, er valt aan te ontsnappen en dan is de vrees weg. Angst is langduriger, er is moeilijker aan te ontsnappen b.v. bang zijn voor de toekomst. Er bestaat ook een soort “zwevende angst”, die niet aan een identificeerbare stimulus is gebonden. Angst kan nuttig en schadelijk zijn. Het is nuttig wanneer het ons weerhoudt om onverantwoordelijke risico’s te nemen, maar schadelijk wanneer we er door verlamd raken. Verscheidenen psychische afwijkingen resulteren voor een deel in excessieve angst.

Agressieve, criminele mensen blijken ook een lage serotonine turnover te hebben. De waarde kan om onduidelijke redenen 5-10% variëren in de loop van een jaar.

Neurowetenschappers begrijpen het mechanisme dat tot agressie leidt onder invloed van lage serotonine turnover nog niet.

Volgens een hypothese inhiberen serotonine synapsis acties die meestal tot ongewenste resultaten leiden en een lage serotonine turnover produceert ongeremd, impulsief gedrag (Spoont 1992).

Bij mensen die een poging tot zelfdoding gedaan hebben zou door een bloedtest de serotonine turnover gemeten kunnen worden. Mensen met een lage turnover moeten extra in de gaten gehouden worden omdat de kans op herhaling groter is. Ook zou je je rechtbanken kunnen voorstellen die door het meten van de turnover hun uitspraak laten beïnvloeden (kunnen we deze verdachte vrijlaten?) . Er zijn echter veel sociale en politieke argumenten om niet op basis van dit soort informatie te handelen.

Via een dieet is het mogelijk de turnover voor serotonine te beïnvloeden;

Neuronen stellen serotonine samen uit tryptophan, een aminozuur dat in proteïnen zit (in kleine hoeveelheden).

Tryptophan wordt samen met andere grote aminozuren (zoals phenylalanine) via de bloedbaan vervoerd. Dus een dieet met veel aminozuren maar weinig tryptophan belemmert het vermogen van de hersenen om serotonine samen te stellen.

Stuvia.com - De Marktplaats voor het Kopen en Verkopen van je Studiemateriaal 15

Een studie onder jonge mannen wees uit dat ze een paar uur na het eten van zo’n dieet agressiever waren. Het lijkt dus raadzaam voor agressieve of suïcidale mensen om hun gebruik van aspartame (zoetstof die 50 % phenylalanine bevat) en mais (waar veel phenylalanine in zit en weinig tryptophan) te beperken.

(1973) toonde aan dat 4 weken sociale isolatie leidde tot een verlaging in serotonineafscheiding in de hersenen van mannelijke muizen.

Turnover = de hoeveelheid afscheiding en opname van een neurotransmitter door presynaptische neuronen.

Het kan dus zijn dat de hoeveelheid afscheiding door de hersenen wel voldoende is, maar de afgifte en opname door de neuronen niet. Dan spreken we toch van een lage turnover. De turnover kan worden afgeleid uit de concentratie van 5-hydroxyindoleacetic acid (5-HIAA), een spijsverterings serotonine in het bloed, cerebrospinal (?)vocht (CSF) of urine. Wanneer het 5-HIAA peil laag is is de turnover van serotonine ook laag.

Vazelli vond verder dat wanneer de serotonineturnover laag was, de mannelijke muizen agressiever gedrag naar andere mannetjesmuizen vertoonden. Vooral 1 speciaal soort serotonine receptor leidt tot agressie; type 5-HT1b. Bij vrouwtjes heeft isolatie geen invloed op de serotonineturnover.

Een onderzoek onder apen wees uit, dat apen met een lage serotonine turnover eerder stierven. Waarom heeft natuurlijke selectie de genen voor lage serotonine turnover niet geëlimineerd? Het blijft gissen, maar misschien dat de verhoogde agressie de vroege dood compenseert.