- Paradoxale situatie

1. Pre-moderne/traditionele samenlevingen

→ gerespecteerde mensen: beslissende stem in gemeenschapaangelegenheden, het gezag neemt toe naarmate men ouder wordt, ouderling = toppunt van sociale status

→hebben een reservoir van kennis, moreel inzicht, wijsheid, dragers van culturele traditie

2. Onze geïndustrialiseerde samenleving: paradox

→Levensverwachting en sociale voorzieningen (rusthuizen, pensioen, gezondheidszorg,…): hebben het beter dan ooit, zelfs verbetering

→ Maatschappelijk aanzien vermindert, verliezen aan status, minder gezag, pensionering leidt tot achteruitgang in economisch opzicht, vereenzaming, isolement: men vervult geen belangrijke rol meer

=> Herdefiniëring van de rol van de bejaarde

→ Gaat gepaard met proportioneel sterke toename van het mensen van 65 of ouder: leidt tot het probleem van de vergrijzing

→ Geeft aan hoe onze samenleving omgaat met traditie: blind voor traditie, vooral innovatie, geen waarde voor mensen die hun leven als geleid hebben en wiens bestaan gesitueerd is in het verleden

- relatief lang leven: andere spanningen dan men vroeger gewend was

→ vroeger was de dood frequent en kwam in alle leeftijdscategorieën voor

- In de moderne maatschappij: grote mobiliteit

 vroeger: nauwere banden met hun ouders en andere verwanten

- In de moderne maatschappij: keuze om het leven zelf te maken: grotere vrijheid maar ook spanningen en moeilijkheden (~problemen en onzekerheid adolescentie)

 vroeger: leven leiden die grotendeels hetzelfde als ouders en kinderen: psychische stabiliteit

e.g. meer individueel initiatief m.b.t. seksuele en huwelijksbanden

 vroeger: meer door de ouders gemaakte arrangementen

- In de moderne maatschappij: de volwassene moet ‘vooruitziend’ zijn

vroeger: men doet heel hun leven hetzelfde

- Andere activiteiten, nieuwe relaties, zichzelf waarmaken, maar kan ook leiden tot de 'midlifecrisis'

= Het gevoel van mensen van middelbare leftijd die vinden dat ze niet al hun mogelijkheden of kansen benut hebben of vaststellen dat ze de sinds de kindertijd gekoesterde dromen nooit zullen realiseren.

→ Terugblik op het leven, inschatting van wat men tot zover gedaan heeft, zorgt soms voor specifieke spanningen, besef van gemiste kansen, verkeerde beslissingen die men alsnog probeert recht te zetten bv. nieuwe hobby

→ kan ook als bevrijdend worden ervaren

= Juridisch, sociaal, economisch (gedeeltelijk) volwassen

- Experimenteergedrag

→ Experimenteren in volwassenheid: jezelf niet naar één concreet voorbeeld zetten ( kindertijd) maar naar verschillende modellen

→ men heeft het vermogen keuzes te maken en zo jezelf te beeldhouwen, bij te schaven, aan jezelf te werken en dit leidt tot een grote diversiteit binnen het ‘volwassen-zijn’

e.g.: uitgebreide periode dat mensen onderwijs lopen

Het afscheid nemen van de kinderrol en het opnemen van gedragspatronen die daar sterk van afwijken, veroorzaakt de met de puberteit samenhangende onzekerheid en wisselvalligheid in het gedrag

Deze overstap/sociale verschuiving roept soms angst op

 als kind: afhankelijk, weinig keuzes : gevoel van veiligheid

 adolescent: de verkregen keuzevrijheid gaat vaak samen met angst en onzekerheden = vrij recent als aparte levensfase erkend

→ Biologische veranderingen tijdens de puberteit zijn universeel

→Adolescentie: sociale en culturele volwassenwording = tussenfase

- Specifieke kenmerken voor deze periode:

1. Afleren

Men moet afscheid nemen van de kindertijd en daarmee gepaarde gewoonten, houdingen en gedragingen van het kind

2omdat men in korte tijd van de ene extreem naar de andere moet en zorgt zo voor psychische problemen