Hugo Münsterberg (1863-1916) (p 155)

Münsterberg werkte in zijn vroege carrière als privé docent en schreef in die periode zijn Activity of the Will. Titchener wees het boek af maar William James was erg onder de indruk. Hij zei dat de vrije wil niet voorkomt in het bewustzijn. Hij claimde dat spiercontracties de basis vormde voor aandacht en bewustzijn.

Münsterberg kreeg de opdracht een psych. Lab in Harvard op te richten maar was lange tijd de Engelse taal niet machtig. Desondanks was zijn psych afdeling na drie jaar een succes. Ook Münsterberg was een productief schrijver. Er waren kritieken op zijn publicaties: 1) zijn eerste grote werk in Engels werd bekritiseerd door Mind, 2) hij schreef in bladen met grote oplages maar weinig academische waarde, 3) hij herhaalde zich vaak en gaf weinig kredit aan anderen en 4) hij publiceerde nauwelijks volledige onderzoeken+data.

Münsterberg zocht naar praktische toepassingen van psych. Hij gebruikte reciprocal antagonism dat een tegenovergesteld idee werd ‘versterkt’ om het negatieve idee te blokkeren. Hiervoor gebruikte hij ook op een conservatieve wijze hypnose. In Psychotherapy beschreef hij zijn successen met alcoholisme, drugsverslaving, hallucinaties, fobieën en sexuele kwalen.

Münsterberg geloofde niet in Frued’s onderbewustzijn, deze bestaat niet. Hij onderzocht wel naar 2de persoonlijkheden; zo bekeek hij het fenomeen ‘automatisch schrijven’ waarbij de persoon 4/5 woorden achterloopt op wat hij aan het schrijven is.

Forensische psychologie

On the Witness Stand is zijn werk over forensische psych. Zo zijn getuigenverklaringen niet gebaseerd op de objectieve waarheid. Zelfs in ideale omstandigheden (goede intenties, korte tijdspanne tussen gebeurtenis) zijn herinneringen onbetrouwbaar. Hij demonstreerde dit door een stressvolle gebeurtenis plaats te laten vinden en hierna omstanders te vragen wat er gebeurde. Vanuit de rechterlijke macht kwam veel kritiek en pas 70 jaar later werd er pas weer forensische psychologie uitgeoefend.

Verder bezigde hij zich met de detectie van criminaliteit. Zo bevond hij Harry Orchard –een moordenaar die zelf bekend had vanwege zijn religieuze omwending- onschuldig na zijn testen waarbij hij de reactietijd meette van de reacties op een lijst woorden. De reacties op gevaarlijke woorden (revolver, bloed) waren gelijk aan de anderen.

Onware bekentenissen beschreef hij eveneens: lange intensieve ondervragingen van mensen die makkelijk onder druk toegeven/depressieve zijn hier ontvankelijk voor.

In zijn onderzoek naar jury beslissingen maakte hij de controversiële conclusie dat vrouwen ongeschikt waren om rationale beslissingen te maken.

Industriële psychologie

Om de beste personen voor een bepaalde taak te krijgen moet als test de taak in miniatuurversie worden voldaan (een simulatie). Bij tram en trein bestuurders paste hij zo’n simulatie toe en bleek dat personeel met een goede track record het beter deden dan degenen die op het punt van ontslaan stonden. Ook voor een groep telefonist operators deed hij een grote reeks testen.

Bij werk efficiëntie bevond hij dat het monotone werk zo niet door werknemers werd ervaren: een vrouw die al 5 miljoen lampen ingepakt had zag hier nog steeds variatie in. Münsterberg concludeerde dat wat de maatschappij als monotoon en vervelend werk zit geen goed oordeel velt over de werkelijke ervaring: moraal en andere factoren zijn veel belangrijker.

Wat betreft reclame concludeerde hij dat dit effectief kon zijn maar verantwoord gebruikt moet worden.

Fame en neergang
Münsterberg kreeg veel erkenning voor zijn werk. Hij raakte uit de gratie door zijn zelfverklaarde rol als woordvoer van het Duitse rijk in de eerste WW. Nadat een Duitse onderzeeër de Lusitania liet zinken en 1200 levens eiste kreeg Münsterberg veel negatieve reacties. Het ging zelfs zo ver dat een man 10 miljoen dollar over had dat Harverd Münsterberg zou ontslaan. Münsterberg reageerde door aan te geven dat als hij daarvan 5 miljoen kreeg hij zelf zou vertrekken. De man ging niet akkoord.

Münsterberg’s opvolger, William McDougall, was net zo controversieel. Harvard faalde in zijn poging een minder controversiële opvolger te vinden.