Carl Stumpf (1848-1936) (p 192)

Stumpf werd slechts drie kwartielen onderwezen door Brentano maar zijn hele leven beschouwde Stumpf Brentano als zijn meester.

Stumpf moest toen hij terugkwam bij de universiteit van Würzburg alle filosofie en psychologie lessen geven. Desondanks publiceerde hij zijn eerste grote psychologische werk: perceptie van diepte. Hij had hierbij een nativistisch uitgangspunt

In 1875 begon hij zijn Tonpsychologie waarin hij tonen, kleuren en beelden ofwel sensory of imaginary zijn. Verder onderzocht hij hoe tonen worden ervaren door muzikale en niet-muzikale mensen.

Stumpf ging naar de universiteit van Berlijn, op dat moment een bolwerk in de psychologische wereld, voornamelijk doordat de keizer in de buurt was.

Stumpf onderzocht gedrag in kinderen (met name mentale ontwikkeling) en de oorzaken van angsten bij kinderen. Hij benadrukte het direct observeren i.p.v. vragenlijsten.

Zelf heeft Stumpf nooit grootschalige experimenten opgezet.

Clever Hans was een paard dat kon rekenen, het klopte het juiste antwoord op een wiskunde vraag met zijn hoef. Ingewikkelde vragen –die kennis van de taal nodig hebben- werden juist beantwoord. Een eerste commissie geleid door Stumpf concludeerde dat het paard daadwerkelijk kon rekenen. Oskar Pfungst wist te ontdekken dat het paard alleen het juiste antwoord raadde wanneer de vrager zelf wist wat het antwoord was. Door de vrager achter een scherm te plaatsen bleek dat Clever Hans werkte m.b.v. visuele aanwijzingen. Clever Hans benadrukte dat subtiele hints van de ondervrager de geobserveerde kan beïnvloeden.

Tijdens de oorlog was Stumpf vrij eenzaam in zijn praktijk, studenten zaten in het leger en zijn bevriende collega’s waren vooral engelsen, amerikanen en russen.